Ιούλιος - Αύγουστος 2018
Η Δύναμη της Προσευχής
Η μεγαλύτερη δύναμη που έδωσε ο Θεός στον άνθρωπο είναι η προσευχή. Η προσευχή βάζει σε ενέργεια για το καλό του ανθρώπου τη μεγαλύτερη δύναμη που υπάρχει στο σύμπαν, το Άγιο Πνεύμα, το Τρίτο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος.
Η Ορθόδοξη ζωή και Παράδοση έχει αναδείξει πάρα πολλούς Πατέρες, που η ζωή τους ήταν μια συνεχής προσευχή. Με την προσευχή τους, άρρωστοι θεραπεύτηκαν, δαιμονισμένοι ελευθερώθηκαν, αμαρτωλοί αναγεννήθηκαν και έθνη ολόκληρα ευεργετήθηκαν και προστατεύτηκαν. Για κάθε, λοιπόν, Ορθόδοξο συνειδητό Χριστιανό, η προσευχή είναι η δύναμη που κινεί το χέρι της αγάπης του Θεού για μας.
Ο Σεβασμιότατος Αρχιεπίσκοπος Φινλανδίας, κ. Παύλος, στο βιβλίο του «Η Πίστη μας» και στο κεφάλαιο της προσευχής (σελ. 108-110), δίνει τις παρακάτω πρακτικές οδηγίες για την προσευχή.
• Όταν προσεύχεσαι, συναντάς κατά πρόσωπο τον Θεό.
• Για να πετύχεις τη ζωή της προσευχής, προσπάθησε ειλικρινά να καθαρίσεις τη συνείδησή σου σε σχέση με τον Θεό, το γείτονά σου και την περιουσία σου.
• Παρόλα αυτά, μη διστάσεις να πλησιάσεις τον Θεό προσευχόμενος, όσο κακός και αν αισθάνεσαι ο ίδιος. Όλες μας οι αμαρτίες δεν είναι παρά σαν μια σταγόνα, συγκρινόμενη προς τον ωκεανό της αγάπης του Θεού.
• Άρχιζε κάθε μέρα την προσευχή σου ταπεινά, σαν να το κάνεις για πρώτη φορά. Η προσευχή δεν συσσωρεύει τόκο, λένε οι Πατέρες.
• Ρύθμισε το νου σου στην αίσθηση της παρουσίας του Θεού και λέγε την προσευχή χωρίς βιασύνη, προσέχοντας την κάθε λέξη. Ειδάλλως, η προσευχή σου θα σκορπίσει στον άνεμο. Όταν νιώσεις πως οι σκέψεις σου απομακρύνθηκαν, φέρε τες απλώς πίσω στις λέξεις της προσευχής, χωρίς να ταραχθείς.
• Επαναλάμβανε την προσευχή του Ιησού με την πλήρη ή τη συντομότερη μορφή της, με οποιονδήποτε τρόπο αισθάνεσαι καλύτερα κάθε φορά: «Κύριε ημών Ιησού Χριστέ, ελέησόν με».
• Όταν είσαι μόνος, πες μερικές φορές την προσευχή σου φωναχτά και κάποιες φορές σιωπηλά στο νου σου.
• Όταν προσεύχεσαι, μη σχηματίζεις κάποια νοητική εικόνα του Θεού ή του ουρανού. Η φαντασία, κατά τους Πατέρες, είναι μια διανοητική λειτουργία που δεν αρμόζει στην προσευχή.
• Μη δίνεις καμία προσοχή σε ακάθαρτες ή βλάσφημες σκέψεις ή εικόνες που μπορεί να εμφανιστούν κατά την προσευχή. Δεν ανήκουν σε σένα, αλλά προέρχονται από πονηρά πνεύματα και θα εξαφανιστούν αν δεν τους δίνεις καμία προσοχή.
• Πρέπει σ’ όλη μας τη ζωή να βάζουμε τον εαυτό μας να προσεύχεται.
• Κάθε μέρα διάβαζε ένα κεφάλαιο από την Αγία Γραφή και ένα από τα έργα των Πατέρων που αφορούν την προσευχή. Αυτή η ανάγνωση είναι σπουδαία σε μια εποχή που λείπουν τα ζωντανά πρότυπα και οι σωστοί καθοδηγητές.
• Και τελικά, το σπουδαιότερο πράγμα που πρέπει να θυμάσαι: Φύλαξε την καρδιά σου ελεύθερη από μίσος, φθόνο και καταδικαστικές σκέψεις, για να εισακούσει ο Θεός την προσευχή σου. Συγχώρεσε τους πάντες, έτσι ώστε να σε συγχωρήσει ο Θεός και γίνε σ’ όλους ελεήμων, για να σε ελεήσει και ο Θεός. Έχουν κάποιο λόγο οι Πατέρες που λένε: «Ο διπλανός σου είναι η σωτηρία σου».
Μιχάλης Κανταρτζής
Μάιος - Ιούνιος 2018
Η Προσευχή Είναι Συνεχής
Η προσευχή είναι το ζων ύδωρ, με το οποίον η ψυχή σβήνει την δίψα της. Όταν προσεύχεσαι, πρέπει να γνωρίζης ότι ενώπιόν σου είναι ο Θεός και μόνον. Αυτός και κανείς άλλος εκτός Αυτού. Καθώς ο Θεός είναι εις τον κόσμον, τοιουτοτρόπως η ψυχή είναι εις το σώμα, μολονότι Εκείνος είναι απείρως υψηλότερος του κόσμου και δεν περιορίζεται υπ’ αυτού. Το σώμα σου είναι μικρόν και καθ’ ολοκληρίαν διεισδύεται από την μικράν ψυχήν σου. Ο κόσμος είναι μέγας, αλλ’ ο Θεός είναι απείρως μεγαλύτερος και πληροί τα πάντα εις όλην την δημιουργίαν «ο πανταχού παρών και τα πάντα πληρών».
Κάθε ευσεβής ψυχή και κάθε θεοφοβούμενος άνθρωπος συνομιλεί πνευματικώς με τον Θεόν. Ο Κύριος, όπως ο πατήρ και ο αυστηρός διδάσκαλος, άλλοτε επιδοκιμάζει και άλλοτε καταδικάζει τας σκέψεις, τας επιθυμίας, τας προθέσεις μας, ενίοτε μας λέγει: τούτο είναι καλόν, και άλλοτε πάλιν: τούτο είναι κακόν, και όλα αυτά είναι ολοφάνερα εις του ανθρώπου την ψυχήν.
Μολονότι ο Θεός γνωρίζει όλας τας ανάγκας μας, η προσευχή είναι αναγκαία δια την κάθαρσιν και διατήρησιν της ψυχής μας. Είναι καλόν να απολαμβάνωμεν το φως του ηλίου, θερμαινόμεθα και φωτιζόμεθα. Τοιουτοτρόπως και εις την προσευχήν, όταν ευρισκώμεθα ενώπιον του Θεού, του πνευματικού μας ηλίου, θερμαινόμεθα και φωτιζόμεθα.
Αι καλύτεραι στιγμαί τας οποίας δοκιμάζομεν επί της γης είναι εκείναι, κατά τας οποίας σκεπτόμεθα τα επουράνια πράγματα, όταν αναγνωρίζωμεν, δεχώμεθα και υποστηρίζωμεν την αλήθειαν, τον επουράνιον αυτόν κάτοικον και πολίτην. Τότε μόνον ζώμεν αληθώς. Το πραγματικόν, λοιπόν, συμφέρον της ψυχής απαιτεί να αφήνωμεν όσον το δυνατόν συχνότερον την γην και να υψωνώμεθα προς τον ουρανόν όπου η αληθινή ζωή, η πραγματική, η ατελεύτητος πατρίς μας.
Δια τους ειλικρινείς χριστιανούς η προσευχή είναι συνεχής, διότι συνεχώς αμαρτάνομεν. Η ευγνωμοσύνη πρέπει να είναι διαρκής διότι καθ’ ημέραν και στιγμήν λαμβάνομεν νέας ευεργεσίας παρά του Θεού, εκτός των παλαιών, αι οποίαι είναι αναρίθμητοι. Η δοξολογία επίσης πρέπει να είναι διαρκής, διότι διαρκώς βλέπομεν την δόξαν των έργων του Θεού, ιδιαιτέρως δε την δόξαν της απείρου αγάπης Αυτού προς ημάς.
«Η εν Χριστώ Ζωή»
Αγ. Ιωάν. της Κρονστάνδης σελ. 57,58
Μάρτιος - Απρίλιος 2018
Η Υπέροχη Ζωή της Προσευχής
Αυτός που έχει γίνει συνειδητός Χριστιανός είναι ένα καινούργιο δημιούργημα (Β’ Κορινθ. 5:17). Συμμετέχει με ζήλο στην πνευματική και μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας. Πεινάει και διψάει τον Κύριο. Ο Ιησούς Χριστός είναι η πρώτη του μεγάλη αγάπη. Αυτόν ποθεί και Αυτόν ζητά να βρει, να συζητήσει, να κάνει παρέα μαζί Του, να ακούσει τη φωνή Του να του μιλάει μέσα στα τρίσβαθα της ψυχής του.
Ο Βασιλιάς των Προφητών Δαβίδ, ζητούσε τον Κύριο κάθε στιγμή στη ζωή του. Έτσι διαβάζουμε: «Θεέ, Θεός μου είσ’ εσύ, σ’ αναζητώ απ’ τα χαράματα, διψάει για σένα η ψυχή μου. Η σάρκα μου σ’ αποζητάει σε μια έρημη, στεγνή και άνυδρη γη» (Ψαλμ. 63:1). «Όπως η ελαφίνα αποζητάει τα τρεχούμενα νερά, έτσι η ψυχή μου σ’ αποζητάει Θεέ μου! Είν’ η ψυχή μου διψασμένη για τον Θεό, για τον αληθινό Θεό» (Ψαλμ. 42:1,2).
Αυτό που ο Θεός θέλει από εμάς σήμερα, δεν είναι οι εξωτερικές μας εκφράσεις ευσέβειας, αλλά να έχουμε σαν πρώτη μας προτεραιότητα τη στενή, θερμή προσευχή, ώστε να δούμε μια για πάντα με έναν καινούργιο, και μέχρι τώρα άγνωστο, τρόπο τον κόσμο, τον εαυτό μας και πιο πολύ τον ίδιο τον Θεό, να μάθουμε πιο πολλά για Εκείνον. Όλα αυτά θα εκπληρωθούν όταν βρισκόμαστε συχνά σε ζωντανή σχέση, επικοινωνία και συζήτηση μαζί Του. Τότε και μόνον τότε θα μπορέσει ο Κύριος να αποκαλύψει τον εαυτό Του σ’ εμάς και ό,τι χρειάζεται να ξέρουμε για Εκείνον, τον κόσμο και τον εαυτό μας.
Στη σύγχρονη, πολυτάραχη και αγχώδη ζωή, χρειαζόμαστε απαραίτητα τη στενή και ζωντανή σχέση με τον Θεό. Στην προσευχή ελευθερωνόμαστε από τη ρουτίνα της γήινης ζωής και υψωνόμαστε στην ανώτερη σφαίρα της ουράνιας ζωής.
Τον Κύριο, που τόσο πολύ επιθυμεί να έχει καθημερινή ζωντανή σχέση μαζί μας, Τον βγάζουμε από τη ζωή μας, Τον καθιστούμε «αργό». Γι’ αυτό πολλοί «Χριστιανοί» υποφέρουν από άγχος και καταθλίψεις, αντί να ζουν χαρούμενοι και ευτυχισμένοι.
Αυτό που γεμίζει κυριολεκτικά τη ζωή του συνειδητού Χριστιανού είναι η Πατερική ζωντανή επικοινωνία με τον Θεό. Με τη ζωντανή αυτή συνομιλία, ο πιστός μεταφέρεται στην ανώτατη σφαίρα της ζωής. Εκεί ο αγιασμένος και ο πλυμένος, ο καθαρισμένος με το αίμα του Ιησού Χριστού, νιώθει τι σημαίνει ζωή, τι σημαίνει αγάπη, τι σημαίνει να είσαι γεμάτος με όλα τα νοήματα και τις ομορφιές και της πρόσκαιρης αυτής ζωής και της επουράνιας. Η πιο όμορφη, η πιο υπέροχη και η πιο ευλογημένη ζωή, είναι η ζωή της καθημερινής ζωντανής επικοινωνίας με τον Θεό.
Μιχάλης Κανταρτζής
Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2018
Προσευχή με Ταπείνωση
Η προσευχή χωρίς ταπείνωση είναι δώρο άδωρο. Η ταπείνωση είναι η στολή της Θεότητας. Γι’ αυτό χρειάζονται πολλοί κόποι και προσευχές για την απόκτησή της. Σ’ έναν άνθρωπο εύκολα μπορείς να βρεις μερικές αρετές, δύσκολα όμως θα μπορέσεις να μυρίσεις σ’ αυτόν μυρωδιά από ταπείνωση. Ο διάβολος παντού στις Αγ. Γραφές αποκαλείται ακάθαρτο πνεύμα, γιατί έβγαλε από μέσα του την ταπείνωση και αγάπησε την περηφάνια. Εξάλλου, ποια άλλη ακαθαρσία μπορεί να βγάλει ο άϋλος και ασώματος διάβολος για να ονομασθεί απ’ αυτή ακάθαρτος; Φανερό, λοιπόν, γίνεται ότι για την υπερηφάνειά του ονομάστηκε ακάθαρτο πνεύμα και από καθαρός και φωτεινός άγγελος έγινε ακάθαρτος. «Από τον Θεό υπολογίζεται ακάθαρτος όποιος υψηλοφρονεί», λέει η Αγ. Γραφή. Γιατί πρώτη αμαρτία είναι η υπερηφάνια. Απ’ αυτή ξέπεσαν οι πρωτόπλαστοι. Υπερήφανος ήταν κι ο Φαραώ που έλεγε στο Μωυσή: «Τον Θεό σου δεν Τον ξέρω και στους Ισραηλίτες δε θα επιτρέψω να φύγουν από την Αίγυπτο». Την ταπεινοφροσύνη μάς τη διδάσκει ο Χριστός, την πραότητα ο Δαβίδ και ο Πέτρος μάς λέγει να κλαίμε με δάκρυα ζητώντας συγχώρεση για τ’ αμαρτήματα, που έχουμε κάνει.
Όσοι θέλουν ν’ αρέσουν στον Θεό, οφείλουν να ταπεινώνουν τον εαυτό τους ολόψυχα. Να πιστεύουν ότι είναι κατώτεροι απ’ όλους τους άλλους ανθρώπους και να υποβάλλονται σε θλίψεις και στενοχώριες, γιατί έτσι μόνο θ’ απολαύσουν τα μέλλοντα αγαθά στην αιώνια ανάπαυση. Για την προφύλαξη της ψυχής σου να κλείνεις στα ακάθαρτα πνεύματα την εσωτερική θύρα της καρδιάς σου και να σιωπάς μη σκεπτόμενος τίποτε άλλο από τη γαληνοφόρα ευχή: «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με».
«Αδιαλείπτως Προσεύχεσθε», Σελ. 66, Αγιορείτου Μοναχού
Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2018
Γι’ αυτό γονατίζω μπροστά στον Πατέρα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, που δίνει ζωή και ύπαρξη σ’ όλα τα όντα, ουράνια και επίγεια. Παρακαλώ το Θεό να ενισχύει πλουσιοπάροχα και δυναμικά με το Πνεύμα Του τον εσωτερικό σας άνθρωπο, να κατοικήσει ο Χριστός στις καρδιές σας με την πίστη, και να είστε ριζωμένοι και θεμελιωμένοι στην αγάπη. Έτσι, θα μπορέσετε μαζί με ολόκληρο το λαό του Θεού να συλλάβετε ποιο είναι το πλάτος και το μήκος, το βάθος και το ύψος του μυστηρίου της σωτηρίας, και να γνωρίσετε την αγάπη του Χριστού, που ξεπερνάει κάθε ανθρώπινη γνώση. Έτσι θα γεμίσει η ζωή σας με την πλούσια χάρη του Θεού. Ο Θεός έχει τη δύναμη να κάνει απείρως περισσότερα απ’ όσα ζητάμε ή σκεφτόμαστε, καθώς η δύναμή Του ενεργεί σ’ εμάς. Ας είναι δοξασμένος παντοτινά μέσα στην εκκλησία και δια του Ιησού Χριστού. Αμήν.
(Προς Εφεσίους 3:14-21)