Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022
Η Θερμή Προσευχή
Πρέπει να γνωρίζωμεν ότι είναι αδύνατον να κάμωμεν έργα καλά χωρίς προσπάθεια. Μετά την θεληματική μας πτώσιν εις την αμαρτίαν, η Βασιλεία του Θεού δεν κερδίζεται άλλως παρά δια της βίας «και βιασταί αρπάζουσιν αυτήν». Διατί μόνον η στενή πύλη και η στενή οδός οδηγούν εις την ζωήν. Ποίος κάμνει στενή την οδόν των εκλεκτών; Ο κόσμος πιέζει τους εκλεκτούς, ο διάβολος τους πιέζει, η σάρξ τους πιέζει, αυτά κάμνουν στενήν την οδόν μας εις την Βασιλείαν των Ουρανών.
Μη φείδεσαι τον εαυτόν σου, αλλά προσεύχου με ζέσι και αν ακόμη έχης κοπιάση όλην την ημέραν. Μη παραμελής την αγία προσευχή. Προσευχήσου μέχρι τέλους εις τον Θεόν με όλη την καρδία σου. Διότι αυτό είναι καθήκον σου απέναντι του Θεού. Εφόσον έθεσες την χείρα επάνω εις το άροτρο, μη βλέπης οπίσω. Αν επιτρέψης εις τον εαυτό σου να προσεύχεται χωρίς προσοχή και όχι με την καρδιά σου, μη υπάγης εις την κλίνη σου (αν προσεύχεσαι την νύκτα) μέχρις ότου καθαρίσης με τα δάκρυά σου ενώπιον του Θεού την αμαρτία σου. Αυτό όμως δεν ημπορεί να το κάμη ο καθένας, αλλά μόνον οι τέλειοι. Πρόσεχε, λοιπόν, να μη βάλλης ως εμπόδιο την σάρκα σου ενώπιον του Θεού, αλλά περιφρόνει χάριν Αυτού την σωματική ανάπαυσιν. Αν έχης ως κανόνα της ζωής σου να λέγης ορισμένο αριθμόν προσευχών, είτε αυταί είναι μακραί, είτε βραχείαι, λέγε τες καλώς. Αναγίνωσκε τας προσευχάς με συναίσθησιν βαθείαν και μη κάμης αυτήν την εργασία του Θεού με την καρδιά σου διηρημένη εις δύο, ούτως ώστε το έν μέρος αυτής να ανήκη εις Αυτόν και το άλλο ήμιση εις την σάρκα σου.
Ο Θεός είναι Θεός ζηλωτής και δεν θα ανεχθή την διπλοπροσωπία σου. Θα σε παραδώση εις τον διάβολο και ο διάβολος δεν θα αφήση την καρδιά σου να αναπαυθή, διότι τον Θεό περιεφρόνησες, ο οποίος είναι η πραγματική ειρήνη της καρδίας σου, και πάντοτε θα κάμη ό,τι είναι δια τον καλόν σου, δια να κρατή την καρδιά σου πλησίον Του. Διότι κάθε ανειλικρινής προσευχή απομακρύνει την καρδιά σου από τον Θεό και την κάμνει έχθρα σου, ενώ κάθε θερμή προσευχή προσεγγίζει την καρδιά σου προς τον Θεό και την κάμνει θεία. Έσο, λοιπόν, βέβαιος ότι αν σπεύδης και βιάζεσαι εις τας προσευχάς σου δια να αναπαύσης το σώμα σου, θα χάσης και την σωματική και την πνευματική ανάπαυσι. Ω, με πόσους κόπους, ιδρώτα και δάκρυα κερδίζεται η προσέγγισις της καρδίας μας προς τον Θεόν! … Εκείνος μας λυπείται και επιθυμεί να επιστρέψωμεν εις Αυτόν με όλην την καρδίαν μας. Εκείνος επιθυμεί να ανήκωμεν πάντοτε εις Αυτόν.
(«Η εν Χριστώ Ζωή», Αγ. Ιωάν. της Κροστάνδης, σελ.78, 79)
Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2021
Ένας Θαυμαστός Άσημος Μοναχός
Στον άγιο Ιερώνυμο οφείλουμε τη βιογραφία ενός τέτοιου «άσημου» Οσίου, που έζησε στα τέλη του 4ου αιώνα, του Αββά Απολλώ.
Δεκαπέντε μόλις χρόνων πήγε στην έρημο της Αιγύπτου ο Απολλώς. Και ήταν τόση η αγάπη του για τον Χριστό, τόσος ο ζήλος του για την άσκηση, τόση η φλόγα για την αρετή, ώστε, σε λίγα μόνο χρόνια, έφτασε με τα μοναχικά του καλέσματα σε υψηλά πνευματικά μέτρα, ζηλευτά ακόμα και από γέροντες ασκητές.
Μια φορά δημιουργήθηκε κάποια διαμάχη ανάμεσα σε δύο χωριά, το ένα χριστιανικό και το άλλο ειδωλολατρικό. Ο Όσιος μεσολάβησε για να τους συμφιλιώσει. Ο αρχηγός των ειδωλολατρών, όμως, άνθρωπος σκληροτράχηλος, του το ξέκοψε:
- Όσο ζω εγώ, ειρήνη δεν πρόκειται να γίνει!
- Έ, τότε ας γίνει όπως είπες, αποκρίθηκε ο Όσιος. Θα πεθάνεις εσύ κι έτσι θα επικρατήσει ειρήνη. Το σώμα σου η γη δεν θα το δεχτεί. Θα το πετάξει έξω και θα το φάνε τα θηρία. Πράγματι, ο αδιάλλακτος αρχηγός πέθανε την ίδια μέρα. Τον έθαψαν, αλλά μετά από λίγο το σώμα του ξεθάφτηκε με τρόπο ανεξήγητο κι έγινε τροφή των αγριμιών. Οι άπιστοι χωρικοί, βλέποντας την πρόρρηση του Οσίου να πραγματοποιείται, πίστεψαν στον Χριστό και βαπτίστηκαν όλοι Χριστιανοί.
Άλλοτε πάλι έπεσε μεγάλη πείνα σ’ όλη τη Θηβαΐδα. Οι άνθρωποι κατέφυγαν στον Όσιο με τις γυναίκες τους και τα παιδιά τους, ζητώντας του βοήθεια. Εκείνος τους υποδέχθηκε ευσπλαχνικά και τους έδωσε πρόθυμα τα ελάχιστα τρόφιμα που είχαν απομείνει για τον ίδιο και τους υποτακτικούς του. Επειδή, όμως, οι πεινασμένοι ήταν πολλοί, ζήτησε να του φέρουν και τα τελευταία ψωμιά, δύο-τρία όλα κι όλα. Αφού προσευχήθηκε, στράφηκε στο λαό και φώναξε.
- Πιστεύετε ότι το χέρι του Κυρίου μπορεί να πολλαπλασιάσει αυτά τα ψωμιά;
- Πιστεύουμε! Απάντησαν μ’ ένα στόμα.
Τότε αναφώνησε:
- Έτσι λέει το Πνεύμα το Άγιο: Τούτα τα ψωμιά να μην λείψουν ως το καλοκαίρι, οπότε θα έρθει η νέα σοδειά.
Και ο λόγος του Αββά Απολλώ, ή μάλλον ο λόγος του Θεού, εκπληρώθηκε στο ακέραιο. Όλος ο λαός τρεφόταν καθημερινά, για τέσσερις ολόκληρους μήνες, μ’ εκείνα τα ψωμιά!
Χάρη στα ευεργετικά του θαύματα, που σαγήνευαν τις ψυχές περισσότερο κι από τις διδαχές του, «επίστευσεν άπασα η Αίγυπτος εις τον Χριστόν».
Έτσι, λοιπόν, «έργω και λόγω» κηρύσσοντας το Ευαγγέλιο, ο Αββάς Απολλώς έφυγε από τον κόσμο τούτο σε βαθιά γεράματα, αφήνοντας πίσω του πέντε χιλιάδες μαθητές και αναρίθμητες χιλιάδες Χριστιανούς.
(«Πάντα τα έθνη», τεύχος 158, σελ. 28)
Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2021
Ένα Ποτήρι Γάλα
Συχνά ο Θεός επιτρέπει να περνούμε από στενόχωρες και στερητικές καταστάσεις στη ζωή μας, για να μάθουμε να εμπιστευόμαστε σ’ Αυτόν.
Μια φορά, πολλά χρόνια πριν, χρόνια πείνας, ο κυρ- Θόδωρος πήγε να ανοίξει το μικρομάγαζο που είχε, νηστικός όμως και πεινασμένος. Έκανε μικροεπισκευές, σε συσκευές που του φέρνανε από τη γειτονιά. Μόλις ανέβασε τα ρολά, μπροστά στον άδειο πάγκο έκανε αυτή την μικρή προσευχή: «Τι είναι για Σένα Θεέ μου ένα ποτήρι γάλα και δυο παξιμάδια;»
Ξέχασε, όμως, το αίτημα προσευχής του, μα ο Θεός δεν το ξέχασε. Ξαφνικά, μετά από λίγη ώρα, ένας γείτονας μπήκε στο μαγαζί του και κρατούσε ένα ποτιστήρι. Αυτό ήτανε για καμουφλάρισμα. Βάζει το χέρι μέσα στο άδειο ποτιστήρι και βγάζει ένα ποτήρι ζεστό γάλα. Βάζει πάλι το χέρι του στην τσέπη του σακακιού του και βγάζει δύο παξιμάδια. Και του λέει: «Εκεί που πίναμε το γάλα με τη γυναίκα μου, σε σκέφτηκα ξαφνικά και αμέσως πήρα ένα ποτήρι, το γέμισα με γάλα από την κατσαρόλα, πήρα και δυο παξιμάδια και σου τα έφερα».
Άντε τώρα να πιείς αυτό το γάλα! Ο κυρ-Θόδωρος ξανακατέβασε το ρολό, γονάτισε στο πάτωμα και με ταλαιπωρία και πόνο στην ψυχή και με δάκρυα στα μάτια, ευχαρίστησε το Θεό. Λέτε ποτέ, στην κατοπινή του ζωή, ο κυρ- Θόδωρος να ξέχασε αυτή τη σκηνή; Ούτε εγώ δεν την ξέχασα, που απλώς την άκουσα πριν σαράντα οχτώ χρόνια και σας την ιστορώ. Είναι ανάγκη πολλές φορές να περνούμε από τέτοιες καταστάσεις και να τις λέμε και να τις γράφουμε, απλές ιστορίες, μόνο για τη δόξα του Θεού και για να μάθουμε τί Θεό έχουμε.
Το αξιόλογο σ’ αυτή την ιστορία είναι η ακρίβεια της απάντησης. Ένα ποτήρι γάλα και δυο παξιμάδια. Όχι άλλο είδος. Και δυο παξιμάδια. Ούτε τρία. Ούτε ένα. Έτσι, θα μάθουμε και θα καταλάβουμε, πως επάνω μας είναι σκυμμένος ο Θεός και σημειώνει και τον πιο μικρό ψίθυρο της καρδιάς μας.
Βέβαια, κάποιος θα μπορούσε να πει, πως αυτό το ποτήρι το γάλα και αυτά τα παξιμάδια πιο πολύ θα αντήχησαν στην καρδιά του φτωχο-Θόδωρου σαν χαστούκι και θα τον γέμισαν συντριβή. Ίσως ήταν κάτι που το χρειαζόταν την ώρα εκείνη. Δεν τον βοήθησε μονάχα για την διατροφή του, μα του έδωσε και ένα πολύτιμο μάθημα και το μάθημα θα έμεινε μέσα στην καρδιά του. Αυτό το δεύτερο, άξιζε πιο πολύ.
(«Η θαυμάσια ζωή της προσευχής», σελ. 381, Χ.Φ.)
Μάιος - Ιούνιος 2021
Η Προσευχή Που Έσωσε Την Κοπέλα
Στους Δίδυμους Πύργους Της Νέας Υόρκης
«Πολύ ισχύει δέησις δικαίου ενεργουμένη»
Οι τρόποι που χρησιμοποιεί ο Θεός για να σώσει την κάθε μια ψυχή είναι συχνά συγκλονιστικοί. Μια νεαρή Ελληνίδα εργαζόταν στον πρώτο από τους δίδυμους πύργους της Νέας Υόρκης που χτυπήθηκαν. Προερχόταν από γονείς αφιερωμένους στο Θεό. Μα σαν έφυγε για σπουδές στην Αμερική, άρχισε να γίνεται χλιαρή με τον Θεό. Καινούργιος κόσμος, νέες εμπειρίες. Ικανή και έξυπνη καθώς ήταν, βρήκε σύντομα εργασία σε μια καλή εταιρεία. Οι γονείς της πονούσαν για την κατάστασή της και προσευχόντουσαν: «Κύριε, αφύπνισέ την, να μη χάσει την ψυχή της για τα δολάρια».
Δούλευε στον 102ο όροφο. Εκείνη τη σημαδιακή μέρα η κοπέλα κατέβηκε λίγο πιο νωρίς από ό,τι συνήθιζε για να πάρει μια τυρόπιτα, από τον 102ο στον 45ο όροφο. Ήταν η ώρα του χτυπήματος από το πρώτο αεροπλάνο. Κατάφερε να βγει και να φύγει μαζί με τους άλλους που βρίσκονταν στους χαμηλότερους ορόφους. Η προσευχή των γονιών της είχε εισακουστεί. Δεν τόλμησε να πει «ήμουν τυχερή». Ήξερε τον λόγο της σωτηρίας της.
Μερικοί ίσως εξοργιστούν. Μόνον αυτήν αγαπούσε ο Θεός; Τόσοι άλλοι άνθρωποι δεν είναι πολύτιμες ψυχές; Βεβαίως και είναι. Ο Θεός ξέρει για τον καθένα από αυτούς. Γνωρίζουμε, όμως, ότι οι προσευχές της πίστης απαντιούνται. Ο Θεός παράτεινε τη μακροθυμία Του στην περίπτωσή της, για να στραφεί σ’ Αυτόν με μετάνοια και ταπείνωση και να βρει τη σωτηρία της ψυχής της.
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
Ο αββάς Μακάριος ο Αιγύπτιος και οι κλέπτες
Ο Αββάς Μακάριος, γυρίζοντας μία ημέρα στη σκήτη του, βρήκε κάποιον που του έκλεβε τα πράγματά του και τα φόρτωνε σ’ ένα μουλάρι. Και τότες, έτρεξε να του συμπαρασταθεί σαν να μην ήτανε δικά του. Και σαν νάτανε ξένος κι αδιάφορος, τον βοηθούσε να φορτώσει στο ζώο και τα υπόλοιπα. Και ύστερα, ήσυχα-ήσυχα, καθώς τον έβγαζε ως την εξώπορτα, του είπε:
- Τίποτα, παιδί μου, δεν είχαμε μαζί μας, όταν ήλθαμε στον κόσμο και τίποτα δεν θα πάρωμεν μαζί μας, όταν θα φύγωμε. Ο Κύριος μου τα’ δωκε αυτά και με το θέλημά Του έγινε αυτό που έγινε. Ας είναι τρισευλογημένο το όνομά Του για όλα.
Άλλη μια φορά πάλι, την ώρα που έλλειπε από τη σκήτη του, μπήκε σ’ αυτή κάποιος κλέφτης. Και γυρίζοντας ο Γέροντας ξαφνικά, τον έπιασε που έπαιρνε τη φτωχική του οικοσκευή και την εφόρτωνε στην καμήλα του.
Έτρεξε λοιπόν κι αυτός στο κελί του και παίρνοντας τα υπόλοιπα από τα πράγματά του τα παράδινε στον κλέφτη, για να τα φορτώσει κι αυτά στην καμήλα του. Αφού λοιπόν ο κλέφτης τα εγομάριασεν όλα, άρχισε να κτυπά την καμήλα του, για να σηκωθεί και να φύγουνε, αυτή όμως δεν σηκωνότανε, με κανένα τρόπο.
Όταν λοιπόν το είδε αυτό ο Αββάς Μακάριος, μπήκε γρήγορα στο κελί του και παίρνοντας ένα μικρό σκαλίδι που είχε μείνει, το φόρτωσε κι αυτό επάνω στην καμήλα λέγοντας:
- Αυτό αδελφέ μου, θέλει η καμήλα και γι’ αυτό δεν σηκώνεται. Και κτυπώντας την λίγο με το πόδι του, της είπε: «Σήκω επάνω». Κι αυτή αμέσως σηκώθηκε. Κι αφού προχώρησε λιγάκι, πάλι ξανακάθισε. Κι αφού με κανένα τρόπο δεν ξανασηκώθηκε, παρά αφού πρώτα την ξεφόρτωσε από τα πράγματα, που την είχαν φορτώσει. Κι ο κλέφτης καταντροπιάσθηκε κι έφυγε, χωρίς να πάρει τίποτα μαζί του.
(Διαχρονικές λυτρωτικές αλήθειες, σελ. 148, 149)