Μάρτιος - Απρίλιος 2017
Ο στρατηγός Μακρυγιάννης μιλά για το ξεσήκωμα εκείνο του έθνους το 1821 και δίνει ένα γενικό μήνυμα για την επανάσταση. «Μια χούφτα απόγονοι εκείνων των παλαιών Ελλήνων, χωρίς τουφέκια και πολεμοφόδια και τ' άλλα αναγκαία του πολέμου ξεσηκωθήκαμε με ένα μόνο σύνθημα. Για του Χριστού την πίστη την αγία και της πατρίδας την ελευθερία».
Ο άνθρωπος έχει ανάγκη από την ελευθερία για να ζήσει και να αναπτυχθεί. Ζώντας ελεύθερος, καταξιώνει την ύπαρξή του και υλοποιεί τους στόχους της. Η ελληνική επανάσταση του 1821 δεν είναι ένα τυχαίο γεγονός. «Τη λευτεριά μας δεν την βρήκαμε στο δρόμο», μας λέει ο μεγάλος στρατηγός Μακρυγιάννης. Χρειάστηκαν κόποι, θυσίες, ηρωισμοί, κατορθώματα θαυμαστά. Γενιές ολόκληρες υπέφεραν, πόνεσαν, υπέμειναν πολλές δοκιμασίες, θυσιάστηκαν για την πολύτιμη ελευθερία.
Η επανάσταση του 1821 προήλθε από άλλες μικρότερες επαναστάσεις, τοπικές εξεγέρσεις, αδιάκοπη ανταρσία επάνω στα βουνά και ύστερα από μακρά ιδεολογική και ψυχική προετοιμασία. Χρησιμοποίησαν οι Τούρκοι, προκειμένου να επιτύχουν τον αφελληνισμό των ραγιάδων, διάφορα μέσα, θεμιτά και αθέμιτα. Δεν πέτυχαν το σκοπό τους, αλλά αντίθετα άναψε περισσότερο η πίστη τους στον Χριστό και η αγάπη για την ελευθερία. Το έθνος έζησε υπόδουλο, αλλά ελεύθερο στην ψυχή και αδούλωτο. Ο παπάς στο Κρυφό Σχολειό πλάθει τις καρδιές των νέων, καλλιεργεί την εθνική συνείδηση και προφητεύει το μέλλον: «Μη σκιάζεστε στα σκότη. Η λευτεριά σας της αυγής το φεγγοβόλο αστέρι, της νύχτας το ξημέρωμα θα φέρει». Με σύνθημα «Ελευθερία ή θάνατος» ξεσηκώθηκαν οι πρόγονοί μας για την πολυπόθητη ελευθερία. Εδώ σταματούν τα λόγια μπροστά στο αντίκρισμα του θανάτου για την πατρίδα, ο Έλληνας αγωνιστής βλέπει πέρα από το θάνατο. Ο Φώτης Κόντογλου μιλά χαρακτηριστικά: «Η Ελληνική επανάσταση είναι η πιο πνευματική επανάσταση που έγινε στον κόσμο. Είναι αγιασμένη». Είναι πραγματικά η μόνη επανάσταση που έδωσε αγίους.
Για τους Έλληνες, το 1821 είναι σταθμός ιστορικός και συνάμα πνευματικός. Το 1821 έδωσε τα πρότυπα των αγωνιστών, την ανιδιοτέλεια των προσπαθειών, μέχρι θυσίας της ίδιας της ζωής. Στην Πόλη κρεμάστηκε ο Πατριάρχης Γρηγόριος, ανοίγοντας πρώτος το μαρτυρολόγιο της επανάστασης. Ο Αθανάσιος Διάκος πολέμησε σαν νέος Λεωνίδας και σουβλίστηκε για την πίστη του. Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, ο Ησαΐας Σαλώνων, ο Παπαφλέσσας, ο Θέμης Βλαχάβας και άλλοι πολλοί πολέμησαν για την αγαπημένη τους πατρίδα.
«Πίστη και πατρίδα είναι για μας ένα πράγμα», λέει ο Φώτης Κόντογλου. «Κι όποιος πολεμά το ένα, πολεμάει και το άλλο».
Από τη στιγμή εκείνη που κηρύχθηκε η επανάσταση του ’21, έχουμε άπειρα σύμβολα ηρωισμού και αυτοθυσίας. Τόσα, που το μυαλό φοβάται μήπως παραλείψει κάποια από αυτά τα αιώνια και αναλλοίωτα σύμβολα στη ροή του χρόνου.
Και οι γυναίκες, όταν τις καλούσε η ανάγκη, έμπαιναν στη μάχη και πολεμούσαν σαν τους άντρες. Οι Σουλιώτισσες, οι Μεσολογγίτισσες, οι γυναίκες της Μάνης και τόσες άλλες είναι οι ατρόμητες εκείνες γυναίκες, που κουβαλούν πυρομαχικά, πολεμοφόδια και περιποιούνται τους τραυματίες και εμψυχώνουν τους πολεμιστές. Στο Ζάλογγο και στην Αραπίτσα, στη Νάουσα αλλά και σε άλλες περιοχές της πατρίδας μας, μια ατελείωτη σειρά από γυναίκες, γνωστές ή ανώνυμες, στήνουν χορεύοντας εκεί, στην άβυσσο των γκρεμνών, τα δικά τους άυλα αλλά αξεπέραστα και μοναδικά στον κόσμο μνημεία θυσίας.
Δεν πρέπει η ημέρα αυτή να περνά σαν μια τυπική επέτειος. Χωρίς το αίμα εκείνων των αγωνιστών, χωρίς τη θυσία τους, η χώρα μας δεν θα ελευθερωνόταν. Γι’ αυτό αξίζει να τους ευγνωμονούμε. Να προσευχόμαστε για τις ψυχές τους. Μακάρι να μπορέσουμε να αξιολογήσουμε σωστά την επανάσταση του 1821 και το ηθικό της ύψος και περιεχόμενο για τις καθημερινές, σημερινές πραγματικότητες.
Ηλιοπούλου Φωτεινή, Εκπαιδευτικός
