Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2014
(του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου)
• Η τρυφή (καλοπέραση) μάς παρέχει πολλά πράγματα. Είναι μητέρα της νόσου και της αρρώστιας και γεννά πάθη που ξεπερνούν την ιατρική τέχνη (επιστήμη). Και πλεονεξίες και μελαγχολίες, νοθείες, κάθε αμάθεια, ασέλγειες έχουν την αρχή τους στην τρυφή. Είναι πηγή και ρίζα αηδίας. (Ομιλία ΚΒ’ κατά Ιωάννην).
• Ο τόπος της τρυφής είναι απόκρημνος (επισφαλής) και προκαλεί λήθη του Θεού.
• Τα δεινά από την τρυφή είναι ασχημοσύνη στο στόμα και την ψυχή.
• Η τρυφή είναι παρά φύσιν κατάστασις... Διότι όπως ακριβώς ο χείμαρρος, έτσι η τρυφή όλα τα ανατρέπει. Θέλεις τρυφή; Δώσε στους πτωχούς.
• Κατά την καλοπέραση το ανώτερο (δηλ. η ψυχή) υποδουλώνεται, το δε χειρότερο (το σώμα) εξουσιάζει.
• Η αμετρία είναι απηγορευμένη. Δεν μας παραγγέλλεται να παραιτούμεθα από την τρυφήν ως ακάθαρτον, αλλά επειδή με την αμετρίαν εξαχρειώνεται η ψυχή.
• Εκείνα τα οποία κάνει ο λιμός (η πείνα), χειρότερα κάνει η πλησμονή. Ύλη είναι η τρυφή στις άτοπες επιθυμίες.
• Όπως είναι αδύνατο πράγμα να ανακατώσεις νερό και φωτιά, έτσι να συναντήσεις μαζί τρυφή και κατάνυξη. Η μεν κατάνυξις κάμνει την ψυχή ανάλαφρη, η δε τρυφή από κάθε σίδηρο βαρύτερη.
• Από την τρυφή και την μέθη φυτρώνουν όλα τα είδη των αμαρτημάτων.
• Το να ζει κάποιος με τρυφή, δεν νομίζεται ότι είναι φανερό έγκλημα, μεγάλα όμως γεννά σε εμάς κακά.
• Προκαλεί φοβερό ναυάγιο... Θηρίο είναι η τρυφή φοβερό και ατίθασο.
• ... Σήμερον είναι καιρός αγώνων, όχι τρυφής, ούτε ανέσεως.
• Μη μου πεις, τόσες ημέρες νήστευσα... αλλά δείξε μου, εάν, ενώ υπάρχεις θυμώδης, έγινες πράος, και εάν, υπάρχων σκληρός (απάνθρωπος), έγινες φιλάνθρωπος, επειδή εάν μεν μεθάς με θυμό, τι την σάρκα ταλαιπωρείς;
Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2014
Ούτε η τέχνη, ούτε η επιστήμη, ούτε η φιλοσοφία, η τηλεόραση, η αγορά, το ποδόσφαιρο ή το αυτοκίνητο μπορούν να δώσουν διέξοδο στον πόνο. Όλα αυτά είναι παροδικές ψευτο-παρηγοριές, παυσίπονα μικρής διάρκειας, πρόχειρα ανασταλτικά. Έτσι η προπαγάνδα κάνει τον άνθρωπο αδύναμο και απερίσκεπτο, με λίγα περιθώρια αντίδρασης και μεγάλα περιθώρια άμβλυνσης. Είμαστε στο στάδιο του χλιαρού τώρα. Δεν είμαστε ζεστοί πια. Αγωνιζόμαστε σύντομα να γίνουμε τέλεια κρύοι. Παραμένουμε πάντως ζωντανοί και έχουμε μια αίσθηση περί αμαρτίας και αυτό είναι μια παρήγορη ελπίδα.
Η αμαρτία είναι πόνος, ντροπή, έλλειψη αγάπης, έξαρση υπερηφάνειας, άρνηση Θεού. Η αμαρτία αρχίζει να αιχμαλωτίζει επικίνδυνα την ψυχή του Νεοέλληνα. Η φιλοχρηματία είναι σε κατάσταση φλεγμονής και οδηγεί στο παραμιλητό του πυρετού. Εντούτοις επιταχύνει την είσοδό μας στην περιοχή του ψύχους, κι εδώ, συγχωρέστε με, γίνομαι απαισιόδοξος. Δεν ήταν η Ελλάδα έτσι χθες. Ζούσε για τον άρτο τον επιούσιο. Δεν έστελνες τη μάνα σου στον οίκο ευγηρίας. Δεν χώριζες τη σύζυγό σου τόσο εύκολα. Δεν ακολουθούσες τον κάθε αιρετικό που σου κτυπούσε την πόρτα με τις διπλές κλειδωνιές, δίχως καμιά αναστολή.
Το χρήμα αντικατέστησε τις ανθρώπινες φιλίες, ο ουδέτερος τουρισμός τις αληθινές διαπροσωπικές σχέσεις, η τηλεόραση έπνιξε την ανθρώπινη συνομιλία κι έφερε μια παγερή σιωπή και μια νευρικότητα και θρασύτητα, γιατί κάποιος μίλησε και διέκοψε την προσοχή από την εκπομπή ή θέλησε ν’ αλλάξει πρόγραμμα. Έτσι φθάσαμε, το κάθε μέλος της οικογένειας να έχει τη δική του τηλεόραση, ώστε να μην ενοχλείται έστω και με τη σιωπηλή παρουσία του άλλου. Η διαπίστωση είναι όντως τραγική. Μα σπάνια τελειώνει και μια συνομιλία δίχως ν’ αφήσει κάποιο πόνο στην ψυχή του άλλου κι αυτό γιατί υπάρχει έλλειψη αγάπης και ταπεινώσεως και κάθε συνομιλία καταντά τελικώς μια ομολογημένη ή ανομολόγητη επίδειξη έπαρσης.
(Μοναχού Μωϋσέως Αγιορείτου,
σελ. 18-20)
Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2014
Πριν γράψεις σκέψου…
Πριν κατακρίνεις περίμενε…
Πριν προσευχηθείς συγχώρα…
Πριν παραιτηθείς προσπάθησε…
«Πρόσεχε τόν ἑαυτό σου!». Μιά φράση, πού λέγεται συχνά-πυκνά ὡς ἔκφραση ἐνδιαφέροντος και ἀγάπης, μέ περιεχόμενο ὅμως ἰδιαίτερα ἐγωκεντρικό καί ὑλιστικό. «Πρόσεχε τόν ἑαυτό σου!». Πρόσεχε, δηλαδή, τήν ὑγεία σου, τή δίαιτά σου, τήν ἐμφάνισή σου,τή δουλειά σου...
Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2013
Δόλιος είναι ο λόγος που σκοπό έχει να προκαλέσει κάποιο κακό, κάποια συγκεκριμένη βλάβη και ζημιά στον άλλο άνθρωπο. Δόλιος λόγος είναι η συκοφαντία, η ψεύτικη κατηγορία, η διαβολή, η δυσφήμιση. Η συκοφαντία είναι μια σκοτεινή πράξη, που έχει σκοπό να κλονίσει την υπόληψη του άλλου, να καταρρακώσει την τιμή του, να εξευτελίσει τον ίδιο, την οικογένειά του, τα παιδιά του, ακόμη και τα άψυχα πράγματα, όπως τα υπάρχοντα και την περιουσία του. Οι ευσεβείς άνθρωποι όλων των εποχών μαζί με τους δικαίους της Παλαιάς Διαθήκης παρακαλούν τον Θεό: «Κύριε, ρύσαι την ψυχήν μου από χειλέων αδίκων και από γλώσσης δολίας» και «λύτρωσέ με από συκοφαντίας ανθρώπων» και εύχονται «από μάστιγος γλώσσης σε κρύψει», δηλαδή ο Θεός να σε σκεπάζει και να σε φυλάττει από την μάστιγα της συκοφαντικής και δόλιας γλώσσας, γιατί όλοι γνωρίζουν πόσο δύσκολο είναι να αποκατασταθεί η υπόληψη εκείνου που συκοφαντήθηκε. Είναι πολλά τα δάκρυα των συκοφαντημένων, γράφει ο σοφός Εκκλησιαστής, ώστε δεν μπορεί να βρεθεί κάποιος να τους παρηγορήσει. Η πικρία είναι βαθιά, ο ψυχικός πόνος μεγάλος, γι’ αυτό ο ίδιος ο Θεός αναλαμβάνει την προστασία του αδικουμένου από τον συκοφάντη. Ο Θεός θα ταπεινώσει το συκοφάντη και ο Θεός να σε φυλάει «από διαβολής γλώσσης αλλοτρίας».
Η περιγραφή της γλώσσας του συκοφάντη προκαλεί φόβο. Πρόκειται για μια γλώσσα που τρυπά σαν φαρμακερό βέλος και τραυματίζει βαθειά την υπόληψη του άλλου. Μια γλώσσα που πληγώνει και εξευτελίζει, χωρίς πολλές φορές να υπάρχει η δυνατότητα άμυνας και υπεράσπισης. Τα δόλια ρήματα του στόματος του συκοφάντη περισσεύουν σε κακία και αναισχυντία και έχουν μια έντονη πλοκή δολιότητας και κακότητας. Δεν είναι λόγια τίμια, λόγια ειλικρίνειας και ευθύτητας, αλλά λόγια γεμάτα πικρία και δόλο, υστεροβουλία και υποκρισία.
(Γεωργ. Σπ. Κωτσάκη ΛΟΓΟΣ, σελ. 61-62)