Μάιος - Ιούνιος 2017
Ο Άγιος Μάρκος ο Ασκητής γράφει στο έργο του «Περί πνευματικού νόμου»: «Κάθε αθέλητη θλίψη να σου γίνεται αφορμή να θυμάσαι τον Θεό και ποτέ δεν θα σου λείψει αφορμή προς μετάνοια». Και ο δρόμος της μετάνοιας, της καθημερινής και αδιάκοπης μετάνοιας, είναι εκείνος που οδηγεί στη σωτηρία μας. Γιατί μέσα στη μετάνοια βρίσκουμε την Αγία Τριάδα των αρετών: Την ταπείνωση, την αγάπη και την υποταγή στο θέλημα του Θεού. Και λέει ακόμα ο Άγιος Μάρκος: «Τις θλίψεις του παρόντος να τις ανταλλάξεις προκαταβολικά με τα μελλοντικά αγαθά και ποτέ δεν θα ατονήσει ο αγώνας σου από αμέλεια».
Καθημερινές και διάφορες είναι οι θλίψεις όλων μας. Ας τις καταθέτουμε όλες με ταπείνωση στην Τράπεζα του Θεού, που τις δέχεται και τις μετατρέπει σε ουράνια δωρήματα και αγαθά. Γιατί η κατά Θεόν θλίψη καθαρίζει την καρδιά και το νου μας και προσελκύει το θείον έλεος. Ο ίδιος Άγιος εξηγεί: «Κάθε λυπηρό περιστατικό φέρνει στον φρόνιμο άνθρωπο τη μνήμη του Θεού και προκαλεί ανάλογη θλίψη σ’ εκείνον που λησμονεί τον Θεό».
Όλοι οι Άγιοι, και πρώτος ο Υπεράγιος Χριστός, μας δίδαξαν με τη ζωή τους ότι είναι σκληρός ο αγώνας, ο πνευματικός, και χρειάζεται να πιέζουμε συνεχώς τον εαυτόν μας και να τον οδηγούμε στη στενή πύλη της υπακοής. Ο Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος γράφει: «Πρέπει να γνωρίζεις ότι μέσα στις θλίψεις και στα παθήματα, στην υπομονή και στην πίστη είναι κρυμμένες οι υποσχέσεις του Θεού, όπως επίσης και η δόξα και η απόκτηση των ουρανίων αγαθών. Γιατί το σιτάρι που σπέρνεται στη γη ή και το δέντρο που μπολιάζεται, είναι ανάγκη να δοθεί πρώτα στη σήψη και στην ατιμία φαινομενικά, κι έτσι να απολαύσουμε ύστερα την ομορφιά και τον πολλαπλάσιο καρπό τους!» Το ίδιο νόημα εκφράζει και ο Απόστολος: «Πρέπει να περάσουμε πολλές θλίψεις για να μπούμε στη Βασιλεία του Θεού». Και ο Κύριος λέγει: «Με την υπομονή σας θα σώσετε τις ψυχές σας» και «στον κόσμο θα έχετε θλίψεις».
Μιχάλης Κανταρτζής
Μάρτιος - Απρίλιος 2017
Είναι ακόμη αλήθεια πως στα χείλη του κάθε πονεμένου συχνά ανεβαίνει εκείνο το γνωστό και βαθύ «γιατί σ’ εμένα Θεέ μου»; Στο ανθρώπινο αυτό «γιατί» δεν νομίζουμε ότι υπάρχει μια εύκολη και γρήγορη απάντηση. Η απάντηση θα ’ρθει πιο αργά, από τον ίδιο τον Εσταυρωμένο Θεάνθρωπο. Ο άνθρωπος αξιώνεται να συμμετέχει στον σταυρό του Κυρίου. Μη νομίζετε ότι είναι κάτι μικρό αυτό. Μέσα από τον πόνο, οι προσευχές είναι σίγουρα πιο κατανυκτικές, πιο θερμές, πιο ευπρόσδεκτες. Δίνουν κατ’ αρχάς τη γαλήνη της υπομονής στη δοκιμασία, λιγοστεύουν την απαιτητικότητα, ταπεινώνουν αληθινά, χαρίζουν τη χαρά της ελπίδος και την υγεία της ψυχής. Μέσα μας θα βρούμε τον Θεό. Όσο πιο γρήγορα Τον συναντήσουμε, τόσο πιο γρήγορα θ’ απελευθερωθούμε και θα χαρούμε αληθινά.
Είπαν ωραία πως πριν μας στείλει ο Θεός τον σταυρό που σηκώνουμε, τον ζύγισε, τον είδε καλά, τον εξέτασε προσεκτικά με την πανσοφία, την αγάπη και την δικαιοσύνη Του. Το αγαθό βλέμμα Του τον παρακολούθησε και η μεγάλη Του καρδιά τον θέρμανε, αφού τον ξαναζύγισε με την άπειρη στοργή Του. Νομίζεις πως είναι πιο βαρύς απ’ ό,τι μπορείς να σηκώσεις, ενώ έχεις άγνωστες δυνάμεις μέσα σου. Μη χάνεις το θάρρος σου, μη τα βάζεις με τον Θεό, γνωρίζει πολύ καλά τι κάνει. Τον ευλόγησε πριν τον θέσει τον σταυρό στους ώμους σου. Σίγουρα μπορείς να τον σηκώσεις. Μη λησμονάς πως πάντα πριν το Κενό Μνημείο είναι ο Γολγοθάς. Η Ανάσταση έπεται της Σταύρωσης.
(Το αληθινό νόημα του πόνου στη ζωή μας, μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου, σελ. 7,8)
Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2017
Η διαμόρφωση της σύγχρονης ζωής έχει προξενήσει τέτοιες καταστάσεις, που δημιουργούν σε πολλούς ανθρώπους το άγχος. Μερικές από τις αιτίες του άγχους είναι: το αγχογόνο οικογενειακό περιβάλλον, οι παιδικοί φόβοι, οι αγχώδεις συνθήκες διαβίωσης και εργασίας, οι μετακινήσεις, η οικονομική και πολιτική αστάθεια, ο φόβος του θανάτου, οι τύψεις της συνείδησης, ο έλεγχος της αμαρτίας και πολλές άλλες.
Για τη θεραπεία του άγχους, η επιστήμη προτείνει τα ελαφρά ή ισχυρά αγχολυτικά, ηρεμιστικά ή θυμοληπτικά φάρμακα, την αποευαισθητοποίηση, την ψυχανάλυση, την απομάκρυνση από το αγχογόνο περιβάλλον και άλλα.
Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2016
Μίσος είναι μία παλιά και μακροχρόνια οργή. Όταν η οργή δεν υποχωρήσει γρήγορα, μεταβάλλεται σε μίσος. Γι’ αυτό ο Απόστολος μας συμβουλεύει και μας προτρέπει να διώχνουμε την οργή εγκαίρως, πολύ γρήγορα: «Ο ήλιος μη επιδυέτω επί παροργισμώ υμών, μηδέ δίδοτε τόπον τω διαβόλω» (Εφεσ. 4:26-27). Απ’ αυτό βλέπουμε ότι, όποιος διατηρεί την οργή και το μίσος κατά του πλησίον του, δίνει τόπο στον διάβολο. Αυτόν ο διάβολος, σαν πνεύμα μίσους που είναι, τον κυριεύει και τον κάνει αιχμάλωτό του.
Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2016
Τα πολλά λόγια, η πολυλογία, τα απερίσκεπτα λόγια, τα άστοχα και απρόσεκτα λόγια, μόνο προβλήματα και ακαταστασίες δημιουργούν. Και τούτο διότι «εκ πολυλογίας ουκ εκφεύξη αμαρτία» (Παροιμ. 1:19). Είναι αδύνατον να ομιλεί κανείς συνέχεια, να λέει ό,τι του έρχεται στα χείλη και να μην πέφτει στα λάθη του λόγου. Ο Μ. Βασίλειος τονίζει ότι κάθε λόγος που δεν βοηθά στην πνευματική ωφέλεια και οικοδομή της πίστεως, είναι αργολογία, ακόμη και όταν εκ πρώτης όψεως φαίνεται ότι ο λόγος αυτός είναι καλός.
Τέτοιοι είναι οι λόγοι που πικραίνουν, που εκθέτουν, που αποκαλύπτουν μυστικά, που πληγώνουν και τραυματίζουν ψυχικά τον άλλον. Λόγια που λέγονται άκαιρα, άνευ λόγου, χωρίς νόημα, χωρίς ηθικό κριτήριο, χωρίς ντροπή. Συζητήσεις ατελείωτες, χωρίς περιεχόμενο, χωρίς κάποιο συγκεκριμένο σκοπό και στόχο, χωρίς αιτία και προηγούμενη σκέψη.
Ο λόγος του Θεού μάς προειδοποιεί για το μέγιστο κίνδυνο που διατρέχει όποιος λέει πολλά και απερίσκεπτα λόγια. «Ο πλεονάζων λόγω βδελυχθήσεται», δηλ. όποιος ομιλεί πολύ και δεν βάζει χαλινό στη γλώσσα του, αυτόν θα τον βαρεθούν και θα τον αποστραφούν οι άνθρωποι. Είναι χαρακτηριστικό του άμυαλου και ανόητου ανθρώπου, γράφει ο Εκκλησιαστής, το να λέει πολλά λόγια: «άφρων πληθυνεί λόγους» (Εκκλησ. 1:14). Ο ασύνετος άνθρωπος, επειδή δεν έχει τίποτε ωραίο και υψηλό μέσα του, συνέχεια πολυλογεί και γεμίζει τους άλλους με ατέλειωτες ανοησίες.
Όποιος αγαπά την ζωή του και θέλει την ψυχική του ηρεμία, πρέπει να κάνει οικονομία στα λόγια του και να μη λέγει πολλά άκαιρα και επικίνδυνα, που πιθανόν να προκαλέσουν ζητήματα. «Ο αγαπών ζωής φείδεται στόματος αυτού» (Παροιμ. 16:17).
«ΛΟΓΟΣ», Γεωρ. Σπ. Κωτσάκη, σελ. 108,109