Όσα κι αν γράφονται, όσα κι αν λέγονται κάθε χρόνο για την 28η Οκτωβρίου 1940, δεν είναι ποτέ πολλά για να υμνήσουν την ημέρα που ήταν το ξεκίνημα της πιο δύσκολης, αλλά και της πιο τιμημένης εποχής του νεότερου ελληνισμού.
Ο πόλεμος και η Κατοχή, οι ήρωες που ξεπήδησαν στην Πίνδο, στα κακοτράχαλα αλβανικά βουνά, στα οχυρά της Μακεδονίας και της Θράκης, στις θάλασσες και στον αέρα, έγραψαν την εποποιΐα του 1940. Ήταν η περίοδος της ιστορίας μας που έπρεπε κανείς να τα παίξει όλα για όλα για να μείνει άνθρωπος.
Ο πόλεμος του ’40 πρόσθεσε στην ιστορία μας λαμπρές σελίδες δόξας. Σε έναν άνισο αγώνα με την πάνοπλη Ιταλία, η Ελλάδα αναδείχτηκε νικήτρια. Όταν ζητήθηκε από τον Μεταξά, να επιτραπεί η διέλευση των ιταλικών στρατευμάτων μέσα από τα ελληνικά εδάφη, η απάντηση που έδωσε ήταν η απάντηση ολάκερης της Ελλάδας, «ΌΧΙ, δεν θα περάσει».
Οι άνθρωποι σταμάτησαν κάθε εργασία τους και ξεχύθηκαν στους δρόμους για την υλοποίηση της απόφασης του ΟΧΙ που ειπώθηκε στους Ιταλούς. Η μικρή Ελλάδα ύψωσε το ανάστημά της εναντίον των εισβολέων της. Μικρό το ποσοστό ότι θα νικούσαμε. Ο Μουσολίνι είχε υπολογίσει τη συντριβή και την υποδούλωση της Ελλάδας, γνωρίζοντας τα πενιχρά όπλα που θα μπορούσαμε να αντιτάξουμε εναντίον των στρατιωτικών του δυνάμεων. Δεν υπολόγιζε όμως ότι θα πολεμούσε έναν λαό που είχε πνευματικά όπλα, αξίες και ιδανικά που εύκολα δεν νικιούνται: Την αγάπη για την Πατρίδα, την ελευθερία, τη θρησκεία, την οικογένεια. Οι στρατιώτες μας, με πίστη στον Θεό, ρίχτηκαν στην μάχη. Σε μικρό χρονικό διάστημα ελευθερώνονται μεγάλες πόλεις της Β. Ηπείρου. Δόξα και θρίαμβος για την Ελλάδα. Σημαντική ήταν και η προσφορά των γυναικών στον αγώνα, ετοιμάζοντας ζεστά ρούχα και προμήθειες για τους στρατιώτες και κουβαλώντας πυρομαχικά στις πλάτες τους, σε δύσβατες περιοχές, σε βουνά και σε όρη.
Οι Έλληνες αντιμετώπισαν και τους Γερμανούς με την ίδια γενναιότητα και μαχητικότητα. Όμως τα πάνοπλα γερμανικά στρατεύματα διείσδυσαν τελικά στην Ελλάδα τον Απρίλιο του 1941 και έμειναν ως κατακτητές μέχρι τον Οκτώβριο του 1944, προκαλώντας τεράστιες καταστροφές, πόνο, πείνα και δυστυχία. Η αντίσταση των κατακτημένων Ελλήνων ήταν συνεχής, με αυτοθυσία, γενναιότητα και αυταπάρνηση.
Η ηρωική αντίσταση της Ελλάδας ανέτρεψε τα σχέδια του Χίτλερ, επιβραδύνοντας την επίθεσή του κατά της σοβιετικής Ρωσίας κατά 40 ημέρες και της έδωσε τον χρόνο να προετοιμάσει την άμυνά της.
Ο ραδιοφωνικός σταθμός της Μόσχας χαιρέτιζε τον αγώνα τον Ελλήνων: «Έλληνες πολεμήσατε άοπλοι εναντίον πάνοπλων και νικήσατε. Δεν ήταν δυνατόν να γίνει διαφορετικά, γιατί είστε Έλληνες. Χάρη στη θυσία σας κερδίσαμε χρόνο για να αμυνθούμε. Ως Ρώσοι και ως άνθρωποι, σας ευγνωμονούμε!»
Ο πόλεμος του 1940 παραμένει μέχρι και σήμερα λαμπρό παράδειγμα αγάπης για την Πατρίδα και τα ιδανικά της. Χρέος μας είναι η μνήμη των ηρωικών θυσιών των προγόνων μας να παραμένει άσβεστη και παντοτινή.
Φωτεινή Ηλιοπούλου, Εκπαιδευτικός
